In 1984 maakte Joost Swarte (illustrator, kunstenaar, striptekenaar) een serie ansichtkaarten voor de Island International Bookstore. Via Marktplaats kocht ik een setje. Niet om te versturen, daar vind ik ze te mooi voor, maar gewoon voor de heb. Dat is het leuke van Joost Swarte, hij heeft zoveel gemaakt dat een prent of afbeelding van hem vaak al voor enkele tientjes te koop is. In het geval van deze ansichtkaart al voor een schamele euro.



De man, zittend op een ijsschots van boeken, leest driftig door. Doet hij dat om te zorgen dat hij niet verdrinkt? Zo lijkt het wel, we weten alleen niet of het water stijgt en hij daarom moet doorlezen, maar: boeken, zo suggereert het, die moet je lezen om niet ten onder te gaan. Het is onwaarschijnlijk dat Swarte het zo stichtelijk heeft bedoeld. In al zijn werk ligt het ludieke er dik bovenop. Je kunt ook denken: als dit is wat je moet doen om te overleven, láát dan maar. Dan nog liever met twee betonnen schoenen de zee in. Een dikke middelvinger naar het boek.



Maar dan is daar de titel van de ansichtkaart, een citaat van Emily Dickinson, gedrukt op de achterzijde: There is no frigate like a book, to take us lands away. Vergeet de ijsschots, we zitten op een fregat. Een schip dat ons meeneemt op een verre reis. Dat is een duizend keer fijnere manier om naar boeken te kijken: niet als een manier om je hoofd boven water te houden, maar als een manier om in je hoofd duizenden kilometers te kunnen reizen.